Türk Hukukunda Finansal Türev Ürünlerin Vergilendirilmesi isimli yüksek lisans tezimi 2000’den 2002 sonbahar?na kadar geçen süre zarf?nda mevzuatta yap?lan de?i?iklikler do?rultusunda güncelle?tirerek kitap haline getirdim. Bu kitapta ülkemizde daha çok ‘vadeli i?lemler’ olarak bilinen temel finansal türev i?lemlerin önce ekonomik ve hukuki niteliklerini (sözle?me olarak hukuki de?erlerini), sonra da bu i?lemlerin vergi hukuku bak?m?ndan durumlar?n? inceledim. A?a??da bu kitab?n içindekiler bölümünü ve içinden bir al?nt?y? bulacaks?n?z. Konuya ilgi duyanlar kitab?m? Yüksel Cadddesi, No 8/32, 6650 K?z?lay – Ankara adresinde yer alan Turhan Kitabevi‘nden temin edebilirler.
(ISBN: 975-6486-12-0)
?çindekiler
G?R??
B?R?NC? BÖLÜM
TÜREV ÜRÜNLER?N EKONOM?K VE HUKUK? N?TEL?KLER?
I. GENEL OLARAK
A. Konunun S?n?rlar?n?n Belirlenmesi
B. Finansal Risk Kavram?
1.. Kredi Riski
2.. Fiyat Riski (Döviz Kuru – Faiz Oran? Riski)
3.. Likidite (Nakit Ak???) Riski
C. Türev Ürünlerde Terminoloji Sorunu
1.. Tercih Edilen Terimler
2.. “Vadeli ??lem” Terimi
3.. “Pozisyon Almak” Terimi
II. TÜREV ÜRÜNLER?N TANITIMI
A. Genel Olarak
B. Türev Ürünlerin Geli?im Süreci
1.. Bretton Woods Sabit Kur Sisteminden Dalgal? Kur Sistemine Geçi?
2.. Keynesci Politikalardan Parasalc? Politikalara Geçi?i
3.. Teknolojik Geli?meyle Birlikte Piyasalar?n Küreselle?mesi
C. Türev Ürünlerin Tasnifi
1.. Forward Esasl? Türev Ürünler – Opsiyon Esasl? Türev Ürünler
2.. Tezgahüstü Türeve Ürünler – Borsalarda ??lem Gören Türev Ürünler
3. Taraflar?na Göre Türev Ürünler
D. Türev Ürünlerin Türleri
1.. Forward Sözle?meleri
a) Forward Sözle?melerin Türleri
(1) Forward Döviz Sözle?meleri
(2) Forward Faiz Oran? Sözle?meleri
b) Forward Sözle?melerinde Risklilik
2.. Future Sözle?meleri
a) Future Sözle?melerinin Türleri
(1) Döviz Future Sözle?meleri
(2) Faiz Future Sözle?meleri
(3) Endeks Future Sözle?meleri
b) Future ve Forward Sözle?melerinin Kar??la?t?r?lmas?
3.. Opsiyon Sözle?meleri
a) Opsiyon Sözle?melerinin Tasnifi
(1) Alma – Satma Opsiyonlar?
(2) Avrupa – Amerika Opsiyonlar?
(3) Borsa – Tezgahüstü Piyasa Opsiyonlar?
b) Opsiyon Sözle?mesinin Türleri
(1) Döviz Opsiyon Sözle?meleri
(2) Faiz Opsiyon Sözle?meleri
c) Opsiyonlar?n Forward ve Future ??lemleriyle Kar??la?t?r?lmas?
4.. Swap Sözle?meleri
a) Swap Sözle?melerinin Geli?imi
b) Swap Piyasas?n?n Kat?l?mc?lar?
c) Swap Sözle?mesinin Türleri
(1) Döviz (Para) Swaplar?
(2) Faiz Swaplar?
d) Swaplar?n Future ve Opsiyon ??lemleri ?le Kar??la?t?r?lmas?
III. TÜREV ÜRÜNLER?N TÜRK HUKUKUNDAK? YER?
A. Genel Olarak
B. Mevzuat?n Türev Ürünler Bak?m?ndan De?erlendirilmesi
C. Türev Ürünlerin Hukuki Niteli?i
1.. Forward Temelli Türev Ürünlerin Hukuki Niteli?i
a) Forward Sözle?melerinin Hukuki Niteli?i
b) Future Sözle?melerinin Hukuki Niteli?i
c) Swap sözle?melerinin Hukuki Niteli?i
2.. Opsiyon Sözle?melerinin Hukuki Niteli?i
a) Opsiyon ve Benzedi?i Di?er Hukuki ??lemler
(1) Ön Sözle?me
(2) ?arta Ba?l? Sözle?me
(3) Yenilik Do?uran Hak Tesisi
b) Opsiyon Priminin Niteli?i
3.. Türev Ürünlerde Kumar Def’i
4.. Türev Ürünlerin Menkul K?ymet Say?l?p Say?lmayaca?? Sorunu
?K?NC? BÖLÜM
TÜREV ÜRÜNLER?N VERG?LEND?R?LMES?
I. GENEL OLARAK
II. GEL?RDEN ALINAN VERG?LER
A. Gelir Vergisi Yönünden
1.. Verginin Konusu
a) Gelirin Unsurlar?
(1) Ticari Kazançlar
(2) Menkul Sermaye ?ratlar?
(3) Kayna?? Ne Olursa Olsun Di?er Her Türlü Kazanç ve ?ratlar
b) Gelir Unsurlar? ?çinde Türev Ürünlerin Yeri
(1) Forward ve Swap Sözle?meleri
(2) Future ve Opsiyon Sözle?meleri
2. Verginin Yükümlüsü, Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
a) Verginin Yükümlüsü
b) Genel Olarak Vergiyi Do?uran Olay
c) Türev Ürünlerde Gelirin Elde Edilmesi
B. Kurumlar Vergisi Yönünden
2.. Verginin Yükümlüsü, Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
a) Verginin Yükümlüsü
b) Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
III. HARCAMALARDAN ALINAN VERG?LER
A. Katma De?er Vergisi
1.. Verginin Konusu
a) KDV’nin Konusunu Olu?turan ??lemlerin Ortak Özellikleri
(1) Teslim
(2) Hizmet
(3) ??lemlerin Türkiye’de yap?lmas?
b) KDV’nin Konusunu Olu?turan ??lemler
(1) Ticari, S?nai, Zirai Ve Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yap?lan Teslim Ve Hizmetler
(2) Her Türlü Mal Ve Hizmet ?thalat?
(3) Di?er Faaliyetlerden Do?an Teslim ve Hizmetler
c) KDV’nin Konusu ?çinde Türev Ürünlerin Yeri
(1) Forward ve Swap Sözle?meleri
(2) Future ve Opsiyon Sözle?meleri
2.. Yükümlü ve Sorumlular
3.. Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
4.. Türev Ürünlerde Katma De?er Vergisi ?stisnas?
B. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi
1.. Verginin Konusu ve Yükümlüsü
2.. Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
3.. BSMV’de Arbitraj ?stisnas? ve Swap Sözle?meleri
C. Damga Vergisi (Hukuki ??lem Vergisi)
1.. Verginin Konusu
2.. Verginin Yükümlüsü
3.. Vergiyi Do?uran Olay ve Vergilendirme
4.. Damga Vergisinde Türev ??lem ?stisnas?
IV. TÜREV ÜRÜNLER?N VERG?LEND?R?LMES?NDE ÖZELL?K ARZ EDEN DURUMLAR
A. Forward Sözle?meleri ?le Peçeleme
B. Swap Sözle?meleri ?le Peçeleme
C. ??lemlerin De?erlendirilmesi
SONUÇ, ÖZET, ABSTRACT, KAYNAKÇA